XS
SM
MD
LG

Na putu za Rusiju (1): Urugvaj šampion i dominacija Italije

Najveći sportski događaj ove godine je svakako Svjetsko prvenstvo u Rusiji u fudbalu, a mi ćemo Vas postepeno podsjećati na sve prethodne Mondijale i danas krećemo od prva tri.

 

Svjetsko prvenstvo 1930. godine. Foto: fifa.com

 

Dragan Bjelogrlić je filmom „Montevideo, Bog te video“ oživio sjećanje na Mošu, Tirketa, Jakšu i ostale članove fudbalske reprezentacije Jugoslavije iz 1930. godine. Tada su oni na poziv Svjetske kuće fudbala (FIFA) bili jedna od četiri ekipe iz Evrope na prvom šampionatu svijeta. Put do Montevidea je dugo trajao, a tamo se takmičilo 13 selekcija, podjeljenih u četiri grupe, gdje je prva imala četiri ekipe, a ostale po tri. U toj prvi grupi Argentinci su pobjedama nad Francuskom (1:0), Meksikom (6:3) i Čileom (3:1) obezbijedili prvo mjesto i plasman u polufinale, gdje su čekali Amerikanci. Oni su u četvrtoj grupi sa po 3:0 pobjedili Belgijance i Paragvajce. U grupi 2 Jugoslavija je u prvom meču savladala Brazilce sa 1:0, a zatim deklasirala Boliviju sa 4:0 i u polufinalu se sastala sa ekipom Urugvaja. Domaćin je u svojoj grupi trijumfovao protiv Perua sa 1:0, te Rumunije sa 4:0.

„Gaučosi“ su 26. jula sa ubjedljivih 6:1 savladali SAD, a dan kasnije su Urugvajci istim rezultatom pobjedili Jugoslaviju. Prema svjedočenjima naših fudbalera to je bila velika fudbalska krađa, jer su gosti poveli golom Vujadinovića u 4. minutu, ali domaćini uz pomoć sudija preokreću i ostvaruju veliki trijumf. Meč za treće mjesto se nije igrao, dok je u finalu Urugvaj slavio sa 4:2 i postao prvi prvak svijeta. Najbolji strijelac prvenstva bio je Argentinac Giljermo Stabile sa osam golova.

Četiri godine kasnije osam italijanskih gradova je ugostilo 16 najboljih reprezentacija i sada se odmah igrala eliminaciona faza. Ono po čemu je zanimljivo ovo prvenstvo, je da tada jedini put šampion sa prošlog šampionata nije učestvovao, jer su Urugvajci odustali iz protesta. Žalili su se što su mnoge evropske ekipe odbile da putuju kod njih četiri godine ranije, pa tako ni oni nisu htjeli put Italije.  U prvoj fazi postignuti su sledeći rezultati: Italija – SAD 7:1, Španija – Brazil 3:1, Austrija – Francuska 3:2, Mađarska – Egipat 4:2, Čehoslovačka – Rumunija 2:1, Švajcarska – Holandija 3:2, Njemačka – Belgija 5:2 i Švedska – Argentina 3:2.

U četvrtfinalu Austrijanci su savladali Mađare sa 2:1, a onda se dogodila istorija. Italijani i Španci su i nakon produžetaka igrali 1:1, tada penala nije bilo i ponovo se igrao meč, u kom je domaćin trijumfovao sa 1:0. Čehoslovaci su poslali kući Švajcarsku (3:2), a Nijemci Šveđane (2:1). Domaćin i Čehoslovačka su bili uspješni u polufinalu protiv Austrije (1:0), odnosno Njemačke (3:1). Tada se prvi put igrao i meč za treće mjesto, gdje su Nijemci slavili sa 3:2 protiv Austrije, a u finalu Čehoslovaci su golom Puča u 71. minutu bili nadomak titule. Ipak deset minuta kasnije Orsi odvodi meč u produžetke, a Skjavio postiže pobjedonosni gol u 95. minutu. Najbolji strijelac turnira je Oldrih Nejedil iz Čehoslovačke sa pet golova, a na prvenstvu je 45 fudbalera postiglo 70 golova.

 

Svjetsko prvenstvo 1938. godine. Foto: fifa.com

 

To prvenstvo je zapamćeno i po tome što je Musolini iskoristio priliku i promovisao svoju nacističku partiju, baš kao što će Hitler uraditi dvije godine kasnije na Olimpijskim igrama. Sport se koristio za dokazivanje moći, a Italijani su to ponovo uradili. Francuska je sada bila domaćin Mondijala i već u prvoj fazi je viđeno par čuda. Sada najtrofejnija reprezentacija, Brazil, je ostvarila prvu pobjedu i to nad Poljskom od 6:5. Švajcarci su u ponovljenom meču rastužili Hitlera i Nijemce, pošto su nakon 1:1 u prvom meču, pobjedili u drugom sa 4:2, a Šveđani su prošli prvu fazu bez meča pošto je Austrija izbačena, jer je Njemačka pripojila tu državu sebi. Kubanci su u ponovljenom meču slavili protiv Rumunije sa 2:1 (prvi duel 3:3), a Mađari su sa 6:0 pobjedili Holandsku Istočnu Indiju (Indonezija), dok je Čehoslovačka sa 3:0 trijumfovala protiv Holandije. Italijani su bili bolji od Norveške sa 2:1, a domaćin od Belgije sa 3:1. Upravo su se Italija i Francuska srele u četvrtfinalu i tu su svjetski šampioni slavili sa 3:1, dok su Brazilci nakon 1:1 u prvom duelu, savladali Čehoslovake u ponovoljenom meču sa 2:1. Mađari su sa 2:0 poslali Švajcarce kući, a Šveđani su deklasirali Kubance sa 8:0.

Kraj bajke za Brazil je stigao u polufinalu golovima Kolausija i Meace, a Romeu je smanjio na 2:1, dok su Mađari „pregazili“ Švedsku sa 5:1. Brazilci su pobjedom od 4:2 nad Švedskom stigli do bronze, a Italija je u finalu istim rezultatom trijumfovala protiv Mađarske. Brazilac Leonidas sa sedam golova je bio najbolji strijelac, a tu su 42 igrača postigla 82 gola.